Substancje chemiczne zawierające sód znalazły szerokie zastosowania w branży spożywczej i farmaceutycznej. Jednym z najbardziej znanych, organicznych związków sodowych jest askorbinian sodu. Jak zażywać ten suplement i gdzie znajduje on zastosowanie? Oto kilka najważniejszych informacji.

Czym jest askorbinian sodu?

Pod pojęciem askorbinian sodu kryje się sól sodowa kwasu L-askorbinowego (czyli witaminy C lewoskrętnej). W nazewnictwie naukowym i w przemyśle spożywczym ta substancja opisywana jest również jako E301 lub Sodium ascorbate. Askorbinian sodowy łączy w sobie funkcję przeciwutleniacza i regulatora kwasowości. A jak powstaje? To pochodna procesu bakteryjnej fermentacji monosacharydu (w postaci glukozy) i procesów utleniania.

Askorbinian sodu wyglądem i strukturą przypomina sól kuchenną, czyli biały (lub żółtawy) krystaliczny proszek, pozbawiony zapachu. E301 ma słonawy smak i łatwo rozpuszcza się w wodzie. W naturalnej postaci występuje (podobnie jak witamina C) w owocach i warzywach, takich jak: cytrusy, porzeczki, pomidory czy warzywa liściaste.

Askorbinian sodu a kwas askorbinowy

Askorbinian sodu bardzo często bywa mylony z kwasem askorbinowym. Tymczasem są to dwie odmiany witaminy C. Czym się różnią?

  • kwas askorbinowy (E300, kwas L-askorbinowy) to nazwa zwyczajowej witaminy C, askorbinian sodu to inaczej sól kwasu askorbinowego,
  • witamina C ma pH wyższe niż askorbinian sodu.

Ze względu na obniżoną kwasowość askorbinian sodu bywa zamiennikiem kwasu L-askorbinowego w niektórych suplementach oraz lekach. Są to najczęściej produkty, przeznaczone dla osób z dolegliwościami żołądkowo-jelitowymi.

Jak askorbinian sodu wpływa na zdrowie?

W jaki sposób askorbinian sodowy wpływa na organizm? Jako delikatny zamiennik kwasu L-askorbowego, dodatek E301 bardzo korzystnie oddziałuje na wszystkie organy wewnętrzne i usprawnia wszystkie procesy życiowe. To właśnie dzięki niemu wzmacniamy odporność w okresie przeziębień i zdrowiejemy szybciej podczas infekcji.

Co jeszcze daje suplementacja askorbinianu sodu? Jest on współodpowiedzialny za odbudowę wszystkich komórek ciała. Ułatwia wchłanianie żelaza, obniża poziom cholesterolu we krwi, udrażnia żyły, przeciwdziała namnażaniu się chorobotwórczych substancji i wolnych rodników.

Askorbinian sodu: zastosowanie

Sól sodowa kwasu L-askorbowego znajduje różnorodne zastosowania w życiu codziennym, w chemii i przemyśle. Jest ona doskonałym źródłem witaminy C, której człowiek nie jest w stanie w naturalny sposób wytworzyć we własnym organizmie. Odpowiednio suplementowany askorbinian sodu wzmacnia odporność i przyspiesza gojenie się ran. Działa też przeciwstarzeniowo i przeciwnowotworowo.

W technologii żywności dodatek E301 jest znany i powszechnie stosowany już od lat w  przemyśle spożywczym, cukiernictwie, piekarnictwie. To wysokiej jakości regulator kwasowości i przeciwutleniacz, hamujący namnażanie się bakterii i wolnych rodników. Dzięki niemu potrawy i produkty spożywcze dłużej zachowują świeżość, koloryt i smak.

Askorbinian sodowy w laboratoriach i w przemyśle sprawdza się również jako odczynnik chemiczny. Właściwości przeciwutleniające E301 cenią też producenci branży kosmetycznej – dodatek ten występuje m.in. w pomadkach, kremach i w balsamach odżywczych.

Jak przyjmować askorbinian sodu?

W lecznictwie i dietetyce bardzo ważną rolę odgrywa witamina C i jej odmiana – askorbinian sodu. Jak stosować ten proszek w codziennej profilaktyce? Zanim sięgniemy po jakikolwiek preparat, zawierający askorbinian sodu, zasięgnijmy opinii lekarza lub dietetyka. Specjalista podpowie nam, ile mg dziennie witaminy powinniśmy przyjmować, biorąc pod uwagę wiek, styl życia i istniejące choroby. Zwiększone zapotrzebowanie na ten składnik mamy również wówczas, gdy stresujemy się lub palimy papierosy.

Ludzki organizm bardzo szybko wytraca jednak witaminę C wraz z moczem. Odpowiednie, codzienne dawkowanie jest więc jedynym skutecznym sposobem, by skutecznie uzupełnić jej stałe niedobory.

Askorbinian sodu E301: dawkowanie

Ile dziennie można przyjmować askorbinianu sodu? Dawkowanie jest zawsze kwestią indywidualną, o czym wspomnieliśmy już wcześniej. Z treści publikacji Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, wydanej przez Państwowy Zakład Higieny w 2020 roku wynika, że:

  • dawkowanie askorbinianu sodu i kwasu askorbinowego pozostaje kwestią indywidualną, uzależnioną od wieku, płci, stylu życia itd.,
  • średnia, referencyjna wartość spożycia witaminy C w Polsce wynosi 80 mg na dobę.

A co na temat dawkowania askorbinianu sodu mówią etykiety ogólnodostępnych suplementów? Zgodnie z zaleceniami producentów, wystarczy stosować dziennie pół łyżeczki proszku na szklankę wody (200-250 ml).

Czy askorbinian sodu jest szkodliwy?

Co jeszcze warto wiedzieć, zanim postanowimy wprowadzić suplementację askorbinianu sodu? Szkodliwość tego związku jest nieznaczna, szybko wydalamy go bowiem wraz z moczem. Spożywany w bardzo dużych dawkach, dodatek E301 może jednak spowodować:

  • zaburzenia funkcjonowania układu pokarmowego i moczowego (biegunki, bóle brzucha, częstomocz),
  • powstawanie kamieni moczanowych i kamieni szczawianowych.

Co jeszcze powoduje nadmiar askorbinianu sodu? Skutki uboczne, wynikające z nadmiaru tego składnika w ludzkim ciele, mogą być bardzo różne i inne dla każdego organizmu. Przykładem nietypowej reakcji ciała na nadmiar askorbinianu sodu są wysypki skórne. Nie stanowią one jednak zagrożenia życia ani zdrowia.