Graficzne oznaczenia, związane z ekologią i ochroną środowiska naturalnego są coraz bardziej powszechne. Można je zauważyć na opakowaniach wielu produktów, po które sięgamy każdego dnia. Jakie symbole warto znać i co oznaczają? Oto kompendium wiedzy w pigułce.
Czym są ekoznaki?
Ekoznaki, czyli graficzne znaki związane z ekologią, powstały po to, by ludzie zaczęli zmieniać swoje podejście do kwestii ochrony przyrody i zasobów. Obecnie oznaczenia tego typu stosowane są zarówno w Polsce, jak i na całym świecie. Proste, zrozumiałe symbole, umieszczone na opakowaniach, certyfikatach produktowych, odzieży lub tekstyliach stanowią istotną informację na temat:
- jakości i pochodzenia surowców (produktów, półproduktów),
- jakości procesu produkcji,
- możliwości ponownego wykorzystania produktów,
- sposobu segregacji.
Aby zdobyć oznaczenie ekologiczne, każda firma musi przejść złożony, długotrwały proces selekcji i analiz jakościowych. Instytucje certyfikujące przeprowadzają wyrywkowe kontrole i sprawdzają, czy dany produkt spełnia określone standardy w zakresie ochrony środowiska i zasobów.
Znaki ochrony środowiska i ich opisy
Po czym rozpoznać graficzne znaki, związane z ekologią? Najczęściej mają one zielony lub niebieski kolor, mają charakterystyczne elementy w postaci:
- strzałek (sygnalizujących obieg zamknięty),
- kiełkujących roślin,
- kłosów,
- kropel wody,
- konturów kraju, w którym obowiązują.
Część ekoznaków ma w nazwie słowo: bio, eco, certified, więc nietrudno je rozpoznać. A gdzie szukać szczegółowych opisów oznaczeń ekologicznych? Cennym źródłem informacji na ten temat są strony internetowe organizacji certyfikujących i broszurki, opracowywane przez Komisję Europejską, organizacje rządowe i pozarządowe oraz Punkty Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych.
Jakie ekoznaki można znaleźć na produktach spożywczych?
Ekologiczne oznaczenia coraz częściej pojawiają się na produktach spożywczych. O jakich ekoznakach mowa? Są to między innymi symbole:
- EKOLAND: ten polski znak, składający się z niebieskiej kropli wody i koła barwy żółtej, został opracowany przez Polskie Stowarzyszenie Producentów Żywności Metodami Ekologicznymi. Organizacja działa już od 1989 roku i przyznaje oznaczenia wyłącznie tym gospodarstwom rolnym, które stosują naturalne metody upraw oraz hodowli zwierzęcej. Znak Ekolandu, widoczny na opakowaniu, świadczy o tym, że produkt powstał bez użycia chemicznych środków ochrony roślin i nie jest genetycznie modyfikowany.
- Logo produkcji ekologicznej Unii Europejskiej (Euroliść): ten ekoznak ma charakterystyczny, jasnozielony kolor, a w jego centralnej części znajduje się motyw liścia z 12 gwiazdkami, tworzącymi krawędź. Oznaczenie otrzymują wyłącznie te produkty, które spełniają restrykcyjne normy unijne i składają się z minimum 95% naturalnych składników.
Oznaczenia ekologiczne na kosmetykach
Świadomi konsumenci coraz częściej zwracają uwagę na skład i pochodzenie kosmetyków, których używają na co dzień. W cenie są obecnie naturalne produkty, niezawierające sztucznych dodatków i nie testowane na zwierzętach. Są to kosmetyki oznaczone symbolami, takimi jak:
- ECO LABEL: popularnie zwany margerytką lub stokrotką, znak nadawany przez organy Komisji Europejskiej już od 1992 roku. Symbol widnieje na tych produktach, które w nieznacznym stopniu oddziałują na środowisko.
- Produkt nie testowany na zwierzętach: bardzo charakterystyczny znak z motywem króliczka i napisem: Not Tested On Animal (są również certyfikaty Cruelty Free, No Animal Testing). Symbol widnieje na opakowaniach tych kosmetyków, których składniki i wyrób końcowy nie były testowane na zwierzętach.
- Certyfikowany kosmetyk naturalny EKO: zielone oznaczenie, nadawane przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A. wysokiej jakości produktom pochodzenia naturalnego, przeznaczonym do pielęgnacji ciała.
- Ozone Friendly: ekoznak, mówiący o tym, że kosmetyk nie wpływa negatywnie na atmosferę Ziemi i nie przyczynia się do zwiększenia efektu cieplarnianego.
Jakie eko symbole występują na opakowaniach?
Opakowania różnych produktów również coraz częściej zawierają ekoznaki. Dzięki prostym oznaczeniom konsument może dowiedzieć się, jak segregować odpad oraz czy nadaje się on do ponownego wykorzystania w procesie biodegradacji i recyklingu. Popularne oznaczenia, związane z ochroną środowiska i widoczne na opakowaniach, to między innymi:
- Compostable: zielony lub czarny ekoznak, przedstawiający wschodzącą roślinę z dwoma listkami. Przyznawany wyłącznie surowcom nadającym się do kompostowania.
- Podlega recyklingowi: ten ekoznak, składający się z 3 strzałek, które tworzą kształt trójkąta i biegną zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Strzałki mogą być koloru czarnego lub zielonego. Symbol świadczy o tym, że materiał można wykorzystać ponownie w ramach recyklingu.
- Symbol: dbaj o czystość, wyrzuć do kosza: z wizerunkiem człowieka, wrzucającego odpad do śmietnika. Ekoznak w kolorze czarnym informuje o tym, że opakowanie podlega segregacji i należy je umieścić w odpowiednim kontenerze.
Zaprezentowane wyżej ekoznaki stanowią zaledwie ułamek bogatego katalogu oznaczeń ekologicznych, który stale się rozrasta. Wraz z rozwojem wiedzy na temat ochrony środowiska na świecie powstaje coraz więcej inicjatyw i organizacji, zajmujących się badaniem jakości produktów i opakowań. Konsumenci coraz częściej sięgają zaś po produkty z symbolami eko i bio – chcą bowiem zapewnić zdrowie i bezpieczeństwo sobie oraz swoim bliskim.