Wciąż niedocenianym i mało znanym preparatem do dezynfekcji w hodowli ryb słodkowodnych jest nadwęglan sodu (Na2CO3 x 1,5 H2O2 x H2O). Jego stosowanie zarówno do kąpieli leczniczych jak i prewencyjnych narybku i ikry łososiowatych staje się jednak coraz popularniejsze. Związek ten w wodzie w obecności substancji organicznych rozkłada się na nadtlenek wodoru i węglan sodowy. Węglan sodowy stabilizuje pH wody (Slierendrecht 2001). Natomiast nadtlenek wodoru wykazujący silne właściwości utleniające. Podczas procesu dezynfekcji rozpada się na wodę i tlen. Usuwa w ten sposób patogeny chorobotwórcze oraz pasożyty i oczyszcza wodę. Podczas tego procesu do wody dostają się duże ilości wolnego tlenu. Nadtlenek wodoru skutecznie zwalcza infekcje grzybiczne (Grudniewska 2005), nie pozostaje tez obojętne wobec bakterii, wirusów i sporów grzybów. Jego stosowanie wzbogaca wodę w tlen dzięki czemu można go stosować nawet w czasie występowania okresowej przyduchy letniej, w kąpielach bez przepływu i okresach gdy ikra/narybek wykazuje zwiększone zapotrzebowanie na tlen (Slierendrecht 2001).
Niebagatelną zaletą nadwęglanu sodu jest bezpieczeństwo stosowania. Nie stwarza on zagrożenia dla ryb, osób wykonujących zabieg jak również nie jest zagrożeniem dla środowiska naturalnego. Badanie toksyczności ostrej nadwęglanu sodu dla narybku pstrąga tęczowego z wynikami LC 50 wynoszące 220 mg/l po 48 godzinach klasuje go jako substancję o niskiej toksyczności według klasyfikacji Svobodowej i Vykusowej.
Stosowanie nadwęglanu sodu w zwalczaniu pasożytów zewnętrznych narybku oraz profilaktyki podczas inkubacji.
Nadwęglan sodu możemy stosować w niskich i wysokich temperaturach jednak przy temperaturach wody powyżej 15O C zalecane jest stosowanie częstszych kąpieli przy niższych stężeniach środka aktywnego. Działanie takie uchroni wrażliwą ikrę, narybek lub klujące się larwy przed zbyt gwałtownym procesem oczyszczania. Nadwęglan sodu reaguje bowiem gwałtowniej w wyższych temperaturach. Zalecana dawka w kąpielach prewencyjnych podczas inkubacji ikry oraz dezynfekcji narybku pstrąga tęczowego to ok. 100 g preparatu aktywnego na m3 wody. W tak przygotowanym roztworze czas trwania kąpieli powinien wahać się od 20 do 30 min. Zabieg należy powtarzać na inkubującej ikrze w odstępach dwu trzy dniowych do zaoczkowania ikry. Zabieg hamuje rozwój pleśni na martwych ziarnach ikry i powoduje zwiększenie przeżywalności larw a w efekcie narybku.
Nadwęglan sodu w zwalczaniu Kostii (Ichthyobodo necator) oraz kulorzęska (Ichthyophthirius multifilis).
Wylęg pstrąga tęczowego jest szczególnie wrażliwy na inwazję Kostii (Ichthyobodo necator), nawet masywną inwazję pasożyta można zwalczyć stosując następujące po sobie kąpiele terapeutyczne w roztworze nadwęglanu sodu 50 g/m3. Pierwsza faza terapii to kąpiele 30 min do 1 godziny codziennie przez 4 dni. Następnie kąpiele przechodzą w fazę utrwalania odporności, co dwa dni kąpiemy narybek trzykrotnie. Tak przeprowadzone zabiegi trwale hamują rozwój inwazji pasożytów.
Potwierdzona badaniami jest również skuteczność nadwęglanu sodu w zwalczaniu kulorzęska (Ichthyophthirius multifilis). Pozytywne wyniki leczenia uzyskuje się przy kąpielach codziennych przez kolejne 4 dni w roztworze 50-70g/m3. Tak przeprowadzone zabiegi lecznicze dają pozytywne efekty choć można również zastosować wariant sześciu kąpieli co drugi dzień. W zależności od ilości ryb w gospodarstwie i dostępności wolnych roboczogodzin można zastosować pierwszą lub drugą metodę.
Reasumując nadwęglan sodu to bezpieczny dla ryb, obsługi i środowiska naturalnego tani preparat umożliwiający skuteczna walkę z infekcjami ryb słodkowodnych na etapie zarówno inkubacji ikry jak i narybku. Możemy go stosować bezpiecznie zarówno w prewencji jak i zwalczaniu najpopularniejszych infekcji i inwazji pasożytniczych.
Nadwęglan sodu dostępny w distripark.com.
*Niniejszy artykuł ma wyłącznie charakter informacyjny. Przedstawiony opis, w szczególności zastosowanie produktów ma charakter przykładowy i stanowi niewiążącą informację o charakterystyce i możliwościach ich wykorzystania/zastosowania. W każdym przypadku przed zastosowaniem produktu należy zasięgnąć porady specjalisty czy konkretne wykorzystanie jest bezpieczne i uzasadnione. Nie ponosimy jakiejkolwiek odpowiedzialności za stosowanie proponowanych rozwiązań, nawet w bardzo podobnych sytuacjach.