Jak usunąć wżery, odpryskujący lakier i farbę z powierzchni metalowych lub drewnianych? W tym celu majsterkowicze sięgają zwykle po rozpuszczalniki, papier ścierny bądź szczotki druciane. Profesjonalna renowacja i konserwacja wymagają jednak zastosowania bardziej precyzyjnych technologii jak na przykład sodowanie. Na czym ono polega i co to są sodowarki?

Na czym polega piaskowanie sodą?

Piaskowanie jest procesem technologicznym, który swoją nazwę wziął od piasku – jednego z najpopularniejszych rodzajów materiałów ściernych. Piaskowanie sodą (inaczej: sodowanie) stanowi formę bezdotykowej obróbki strumieniowo-ściernej, w której ścierniwem nie jest piasek, lecz wodorowęglan sodu, czyli soda oczyszczona.

Sodowanie odbywa się z wykorzystaniem specjalnych maszyn, sodowarek. Są one wyposażone w zbiornik na ścierniwo i w dyszę, z której po uruchomieniu maszyny wylatują pod ciśnieniem granulki sody. Drobiny wodorowęglanu sodu niczym pociski uderzają z dużą siłą w skorodowaną, zamalowaną lub zaklejoną powierzchnię. Już po kilku sekundach oddziaływania sodą nie widać na niej śladów farby ani rdzy. Oczyszczone powłoki można ponownie zaimpregnować bądź zamalować.

Soda techniczna do piaskarek

Aby móc wykonać sodowanie, należy wybrać odpowiednie ścierniwo. W sodowarkach wykorzystuje się wodorowęglan sodu (NaHCO3). To nic innego jak soda kuchenna, dostępna m.in. w domowych kuchniach. Jakie właściwości ma ta substancja? Jest ona białym, bezwonnym i krystalicznym proszkiem, który działa powierzchniowo – wybiela, oczyszcza i odświeża, nie szkodząc środowisku.

Do maszyn czyszczących potrzeba znacznych ilości sody oczyszczonej technicznej. W surowiec (25 kg i w większych paczkach) można się obecnie zaopatrzyć w hurtowniach chemicznych oraz w sklepach internetowych. Przy zakupie warto zwrócić uwagę na to, czy sprzedawca dysponuje certyfikatem jakości produktu i czy techniczny wodorowęglan sodu ma w składzie antyzbrylacz.

Piaskowanie sodą – maszyny i urządzenia

Technologia piaskowania wciąż się rozwija, powstają nowe, wydajne maszyny oraz urządzenia. Dostępne na rynku piaskarki dzielą się na:

  • modele uniwersalne, przystosowane do wyrzutu różnych materiałów ściernych: piasku, sody, korundu, mikro kulek szklanych, szlaki itd.,
  • sodowarki, czyli maszyny przystosowanej wyłącznie do pracy z sodą.

Piaskarki do sodowania mogą być też:

  • stacjonarne (przemysłowe) lub przenośne,
  • pyłowe i bezpyłowe,
  • kabinowe i inżektorowe (z dozownikiem inżektorowym, umożliwiającym dynamiczny przepływ płynnego ścierniwa).

Zastosowanie piaskarko-sodowarek

Sodowanie z użyciem specjalistycznych maszyn do obróbki strumieniowo-ściernej to prosty sposób konserwacji i czyszczenia różnych powłok. Jakie są główne zastosowania piaskarek sodowych? Można nimi oczyścić:

  • elewację budynku,
  • omszały lub zdewastowany graffiti mur, płot, bramę, podmurówkę,
  • zardzewiałe felgi,
  • płyty nagrobne,
  • skorodowane progi i podwozie pojazdów (w tym samochodów i motorów zabytkowych).

Piaskarko-sodowarki przydają się też do konserwacji konstrukcji stalowych, stempli, maszyn oraz narzędzi budowlanych.

Sodowanie sprawdza się też w renowacjach zabytkowego drewna. Wodorowęglan sodu, aplikowany pod ciśnieniem, skutecznie usuwa farby i lakiery ze starych drzwi, mebli, progów czy stropów. Ścierniwo sodowe wyczyści tworzywo sztuczne, PCV, blachę i kamień.

Maszyny do czyszczenia sodą: ceny

W sklepach branżowych można obecnie znaleźć maszyny czyszczące sodą, przeznaczone zarówno do użytku prywatnego, jak i komercyjnego. Najtańsze, dostępne w Polsce piaskarki mobilne z opcją sodowania kosztują mniej niż 1000 zł. Nie jest to więc duży wydatek, biorąc pod uwagę, że należycie konserwowane, maszyny te służą latami.

Sodowarki przemysłowe, używane w przemyśle i produkcji, kosztują od kilkunastu do nawet kilkuset tysięcy złotych w przypadku modeli wykonywanych na zamówienie. Te wydajne, wysokiej klasy maszyny przystosowane są do intensywnej pracy i masowej obróbki dużych bądź skomplikowanych powierzchni. Najnowocześniejsze i najdroższe modele piaskarek wyposażono w szyny transportowe, bezpyłowe kabiny oraz w zamknięte obiegi ścierniwa.

Jakie są zalety sodowania?

Czyszczenie sodą maszyn, mebli i elementów konstrukcyjnych ma wiele zalet. Najważniejszą z nich jest to, że w przeciwieństwie do piasku soda jest ścierniwem w 100% bezpiecznym dla ludzi i środowiska. To naturalny surowiec, który nie niszczy płuc, nie wywołuje pylicy ani zanieczyszczenia organów wewnętrznych. Jest to doskonała alternatywa dla piasku, który tworzy szkodliwe pyły, niebezpieczne dla człowieka.

Dostępne na rynku sodowarki mogą pracować pod wysokim i pod niskim ciśnieniem, a podczas pracy nie generują odpadów. Ponadto, sodowanie pozwala uzyskać jednolite, gładkie powierzchnie i usunąć trudne, tłuste plamy z metalu lub drewna. Soda nie pozostawia przebarwień, ewentualne jej pozostałości można usunąć wodą. Czyściwo z sody oczyszczonej, wypuszczane pod ciśnieniem, ułatwia precyzyjne czyszczenie nawet trudno dostępnych miejsc, zawiasów, kątów i ozdobnych detali.