Zimą na oblodzonej nawierzchni chodnika jest bardzo niebezpiecznie. Jeden, nieostrożny krok może skończyć się złamaniem nogi lub innymi urazami. Polskie prawo nakłada obowiązek usuwania śniegu i lodu z ciągów spacerowych, pasaży i dróżek. Czym posypywać chodniki zimą? Oto kilka wskazówek.

Czym sypać chodniki zimą? Przegląd dostępnych środków

W sklepach stacjonarnych i w internecie można obecnie znaleźć różne środki do posypywania lub usuwania lodu z dróg i chodników. Najpopularniejsze z nich są:

  • sól drogowa (chlorek sodu),
  • chlorek magnezu,
  • chlorek wapnia,
  • piasek drogowy,
  • mieszanki soli drogowej z piaskiem drogowym.

Dawniej na masową skalę do posypywania chodników stosowano popiół z palenisk. Obecnie metoda ta jest niedopuszczalna w Polsce, co wynika z Art. 145 Kodeksu wykroczeń. Wysypywanie produktów spalania na drogi i chodniki oznacza zaśmiecanie przestrzeni publicznej i podlega karze grzywny.

Sól drogowa – działanie

Jak szybko i skutecznie pozbyć się narastającej warstwy lodu na chodniku? Wystarczy posypać go solą drogową. To  gotowy produkt, sprzedawany w formie sproszkowanej. Chlorek sodu pozostaje jednym z najbardziej popularnych, ogólnodostępnych środków do usuwania oblodzenia. To substancja silnie higroskopijna, która bardzo intensywnie chłonie wilgoć z otoczenia, rozpuszcza bryły lodu i zamienia je w błoto.

Osoby prywatne i drogowcy chętnie sięgają po sól drogową – jak działa ona na oblodzonym chodniku? Po zetknięciu z wodą proszek zaczyna się gwałtownie rozpuszczać i rozpada na atomy sodu i chloru. Podczas tej reakcji uwalniają się znaczne pokłady energii, która oddziałuje na cząsteczki wody, zawarte w śniegu i lodzie. Sól rozbija więc stopniowo strukturę lodu. Warto jednak pamiętać o tym, że na drodze jej produktem ubocznym jest wspomniane już błoto, które niszczy karoserię aut i utrudnia manewrowanie.

Sól drogowa: temperatura działania i skład

Sól drogowa, dostępna w większości sklepów i hurtowni, działa skutecznie w niskich temperaturach dochodzących do -6°C lub -7°C. W niższych temperaturach rzędu -10°C czy -20°C proszek może się okazać nieskuteczny i należy wówczas sięgnąć po solanki drogowe lub po mieszanki wzbogacane chlorkiem wapnia oraz piaskiem.

Każda, dostępna na polskim rynku sól drogowa, musi odpowiadać standardom normy PN-86/C-84081/02. Prawidłowo przygotowana mieszanka zawiera następujące składniki:

  • co najmniej 90% czystego chlorku sodu,
  • nie więcej niż 8% substancji nierozpuszczalnych w wodzie,
  • nie więcej niż 3% wody,
  • 20 mg/kg dodatku przeciwzbrylającego w postaci żelazocyjanku potasowego.

Zawartość wody jest różna dla poszczególnych gatunków soli drogowej. Mieszanki drogowe dostępne są w dwóch postaciach: sypkiej oraz mokrej.

Czy sól drogowa jest szkodliwa?

Drogowa sól jest bez wątpienia jednym z najczęściej wybieranych środków na zmarznięte chodniki i ulice. Czy jest ona bezpieczna i w jaki sposób oddziałuje na środowisko naturalne? Niestety, chlorek sodu zdecydowanie nie należy do kategorii produktów ekologicznych. To sól, która osłabia przydrożną roślinność i szkodzi zwierzętom. Nieodpowiednio bądź nadmiernie stosowany proszek może też powodować zanieczyszczenie lokalnych wód gruntowych.

Nieusunięte w porę bryzgi błota, zawierającego chlorek sodu, tworzą z czasem nieestetyczne wżery na karoseriach pojazdów. Korozję metalu ciężko zaś powstrzymać bez interwencji doświadczonego lakiernika. Rozpuszczająca się w wodzie sól drogowa pozostawia też na butach charakterystyczne, białe zacieki. Plamy ciężko jest wywabić i niszczą obuwie, które matowieje i zaczyna wchłaniać wilgoć.

Ekologiczna sól drogowa – co to jest?

Czy istnieją sprawdzone i ekologiczne zamienniki chlorku sodu? Oczywiście, że tak. Jednym z takich produktów jest chlorek magnezu, zwany też solą magnezową. Techniczny chlorek magnezu działa podobnie jak sól drogowa sodowa. To proszek, który szybko rozpuszcza lód i śnieg, lecz nie powoduje korozji i nie działa negatywnie na środowisko naturalne.

Drogowa sól magnezowa sprawdza się w temperaturach niższych niż -6°C. Kiedy sezon zimowy kończy się, solne resztki wnikają w podłoże, stając się naturalnym nawozem mineralnym. Sól magnezową można też połączyć z piaskiem – to świetne rozwiązanie w sytuacji, gdy niskie temperatury utrzymują się przez wiele dni, a na chodniku wciąż pojawia się nowa warstwa lodu.

Chlorek wapnia i piasek drogowy: wady i zalety obu środków

Chlorek wapnia (CaCl2) jest kolejnym środkiem, stosowanym do usuwania zmarzniętego lodu i śniegu na drogach. To sól kwasu solnego i wapnia, dodawana bardzo często do piasku drogowego zamiast chlorku sodu. Związek ma tę zaletę, że działa w najniższych temperaturach rzędu -20°C czy -30°C. Jego główną wadą jest zaś to, że kosztuje znacznie więcej niż sól drogowa z chlorkiem sodu.

W drogownictwie już od stuleci jest też stosowany piasek. Zaobserwowano bowiem, że na śliskich powierzchniach świetnie ułatwia on tarcie i bezpieczne przemieszczanie się różnych obiektów. Piasek jako mieszanka kruszywa o różnych frakcjach długo utrzymuje się na jezdni, zapewniając przyczepność kołom pojazdów i stabilne podłoże dla pieszych. Produkt ten pozostawia jednak błoto i brud w pasie drogowym, które – nieusunięte w porę, wiosną utrudniają poruszanie się po jezdni i chodnikach.