Strop budynku jest miejscem szczególnie narażonym na powstawanie mostków termicznych, czyli drobnych szczelin, przez które ucieka energia cieplna. To ogromna strata energii, która przekłada się na wyższe rachunki za ogrzewanie. Na szczęście łatwo zapobiec takiej sytuacji: trzeba prawidłowo ocieplić strop. Prawidłowo, czyli jak? Na czym polega ocieplenie stropu poddasza nieużytkowego i użytkowego? Czym ocieplić strop od wewnątrz? Na te i inne pytania odpowiadamy w artykule.

Poprawne zapewnienie izolacji termicznej poziomej części kondygnacji odgrywa istotną funkcję z punktu widzenia energooszczędności i sprawności ocieplenia całego domu. Odpowiednio ocieplony strop stanowi warstwę izolacyjną, której rolą jest zatrzymywanie ciepła pochodzącego z systemu ogrzewania wewnątrz domu. Najpopularniejszą metodą izolacji jest użycie wełny mineralnej, ale na rynku są też dostępne inne technologie.

Jakie funkcje pełni strop budynku?

Strop to poziomy układ konstrukcyjny, który oddziela do siebie poszczególne kondygnacje budynku. Strop pełni w budynku kilka funkcji:

  • przenosi obciążenia własne i użytkowe (ciężar wyposażenia pomieszczenia, umeblowania oraz przebywających w pomieszczeniu osób) oraz ścian działowych i warstw podłogowych;
  • usztywnia całą konstrukcję, spina ściany nośne i przenosi część sił, które są wywierane przez dach;
  • chroni pomieszczenia na każdej kondygnacji przed przenikaniem ciepła i dźwięku;
  • może zawierać przestrzenie, które umożliwiają ukrycie instalacji, takich jak przewody elektryczne, rury wodno-kanalizacyjne, systemy wentylacyjne itp.;
  • ogranicza rozprzestrzeniania się ognia.

Możemy wskazać na kilka rodzajów stropów w zależności od zastosowanych rozwiązań konstrukcyjnych. Wyróżniamy:

  • stropy gęstożebrowe,
  • stropy płytowe,
  • stropy płytowo-żebrowe,
  • stropy belkowe.

Ocieplenie stropu – dlaczego to ważne?

Chyba nikogo nie trzeba dziś przekonywać, że ocieplenie budynku przekłada się na niższe rachunki za ogrzewanie. To wiedza powszechnie znana, zmieniają się tylko technologie. Badania przeprowadzone na zlecenie Komisji Europejskiej wskazują, że budynki odpowiadają za prawie 40% zużycia energii końcowej. Skoro tak, to jest tu ogromne pole do popisu.

Z początkiem 2021 roku zaczęło obowiązywać w Polsce rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Przewiduje ono zaostrzenie współczynników przenikania ciepła dla przegród pionowych i poziomych:

  • dla zewnętrznych ścian budynków mieszkalnych współczynnik przenikania ciepła zmniejszono z U=0,23 W/(m2K) do U=0,20 W/(m2K);
  • dla dachów, stropodachów i stropów pod nieogrzewanymi poddaszami lub nad przejazdami odpowiednio z 0,18 W/(m2K) do 0,15 W/(m2K);
  • dla stropów nad pomieszczeniami nieogrzewanymi i zamkniętymi przestrzeniami podpodłogowymi utrzymano parametr U=0,23 W/(m2K);
  • w odniesieniu do stropów nad ogrzewanymi kondygnacjami podziemnymi i stropów międzykondygnacyjnych pozostawiono parametr U=1,0 W/(m2K);
  • dla stropów oddzielających pomieszczenia ogrzewane od nieogrzewanego utrzymano U=0,23 W/(m2K).

W procesie budowy należy dobrać odpowiedni materiał termoizolacyjny pod kątem grubości oraz współczynnika przewodzenia ciepła lambda, tak by budynek odpowiadał wymogom rozporządzenia.

Jak ocieplić strop? Wełna mineralna

Przechodzimy do najważniejszej kwestii: jak ocieplić strop? Najpopularniejszą metodą jest użycie wełny mineralnej. To materiał charakteryzujący się niskim współczynnikiem przewodzenia ciepła, który doskonale izoluje wilgoć, jest niepalny i zapewnia komfort akustyczny wewnątrz pomieszczeń.

Wełna mineralna występuje pod kilkoma postaciami – płyty, maty, otuliny itp. Zamknięte w przestrzeni między włóknami powietrze stanowi potężną barierę termiczną dla przenikającego ciepła, ograniczając w ten sposób straty ciepła. Jako że wełna mineralna charakteryzuje się bardzo dobrym pochłanianiem dźwięku, to jest też idealnym izolatorem akustycznym. Doskonale tłumi dźwięki i drgania.

Wełna mineralna jest materiałem niepalnym. W siedmiostopniowej skali została sklasyfikowana w najwyższej kategorii. Wytrzymałość temperaturowa włókna skalnego sięga nawet 1000 stopni Celsjusza, więc nie przyczynia się do rozwoju pożaru. To nie wszystko: wełna mineralna przyczynia się także do zwiększenia klasy odporności ogniowej izolowanej przegrody i zapewnia bierną ochronę przeciwogniową.

Układanie wełny na stropie nie jest trudne – niektórzy budujący dom chcą oszczędzić pieniądze i układają ją samodzielnie z bardzo dobrym efektem.

W sprzedaży znajdziemy dwa rodzaje wełny mineralnej – szklaną oraz skalną. Wełna szklana jest produkowana z piasku kwarcowego i stłuczki szklanej, pozyskiwanej z recyklingu. Jest ona wytwarzana w formie płyt i mat o włóknach ukierunkowanych równolegle do powierzchni. Wełna skalna – składa się z dolomitu, bazaltu, gabro lub kruszywa wapiennego z dodatkiem brykietów mineralnych. Surowce te są roztapiane w wysokiej temperaturze i rozwłókniane, a następnie zlepiane żywicą i formowane w kształcie mat, płyt, otuliny lub granulatu.

Wełna skalna i szklana – różnice

Wełna skalna i szklana są do siebie bardzo podobne, jeśli chodzi o właściwości. Mimo wszystko występują między nimi różnice, których warto być świadomym.

  • Wełna szklana ma niższy współczynnik przewodzenia ciepła, więc lepiej izoluje.
  • Wprawdzie oba rodzaje wełny cechują się bardzo wysoką chłonnością akustyczną, niemniej wełna szklana uzyska lepsze parametry pochłaniania dźwięków.
  • Włókna wełny skalnej są odporne na temperatury dochodzące do 1000 ºC, podczas gdy włókna wełny szklanej wytrzymują temperatury sięgające 700 ºC. Jeśli zatem maksymalna odporność na ogień ma dla nas duże znaczenie, to powinniśmy sięgnąć po wełnę skalną.
  • W miejscach poddawanych dużym obciążeniom warto zastosować wełnę skalną, bo ma wyższą wytrzymałość na ściskanie.
  • Wełna szklana waży oraz pyli mniej niż skalna.
  • Wełna szklana ma bardziej elastyczne włókna, dzięki czemu lepiej dopasowuje się do nierównych podłoży. Z kolei wełna skalna jest znacznie bardziej sztywna i mniej się rozwarstwia.

Ocieplenie w zależności od rodzaju stropu

Dla różnych stropów przewidziano inne rodzaje ocieplenia – tak by gwarantowały najlepszy efekt.

Ocieplenie stropu pod poddaszem nieogrzewanym

Poddasze nieużytkowe to takie, w którym przestrzeń pomiędzy dachem a najwyższym stropem nie może być przystosowana na pomieszczenia mieszkalne. Najczęściej pełni on funkcję składzika lub suszarni. Nawet okazjonalnie używane poddasze powinno zostać ocieplone: termoizolacja stropu poddasza zapobiegnie ucieczce ciepła z pomieszczeń na niższej kondygnacji, a to przyczyni się do zmniejszenia kosztów ogrzewania.

Do izolacji stropu można wykorzystać styropian, watę do ocieplania stropu albo płyty z pianki poliuretanowej. Doskonale do izolacji poddaszy nieużytkowych nadaje się też wełna wdmuchiwana. To dlatego, że szczelnie wypełnia wszystkie zakamarki. Jeśli strych ma być całkowicie nieużytkowy, to do ocieplania stropu poddasza można też użyć luźno, ale równo rozsypanych sypkich materiałów izolacyjnych, na przykład włókien celulozowych. Jeśli jednak ma być w jakiejkolwiek formie wykorzystywany, choćby na składzik, to nad ociepleniem z wełny lub włókien trzeba zrobić podłogę – z desek lub wodoodpornych płyt wiórowych, na przykład OSB.

Jak ocieplić strop na poddaszu użytkowym

Do ocieplania przystępuje się, gdy poszycie dachu jest wykończone, a okna zamontowane. Do ocieplenia poddasza użytkowego najczęściej używa się wełny mineralnej, styropianu lub pianki poliuretanowej. Materiał termoizolacyjny układa się w połaci dachowej, między krokwiami, a także pod nimi oraz pod pokryciem, a następnie pokrywa płytami g-k.

Różnica między ociepleniem stropu poddasza użytkowego a nieużytkowego polega przede wszystkim na zastosowanej izolacji: w przypadku poddasza użytkowego trzeba zabezpieczyć całą przestrzeń. Jeśli ma ono pozostać całkowicie nieużytkowe, materiał izolacyjny stosuje się zwykle jedynie u szczytu dachu.

Ocieplenie stropu betonowego od wewnątrz

Wybór metody będzie uzależniony od warunków panujących w danym budynku. Najczęściej ociepla się strop betonowy od wewnątrz włóknami celulozy lub granulatem wełny mineralnej. Pierwsze rozwiązanie nieco lepiej sprawdzi się jako ocieplenie stropu betonowego skośnego, a takie dość często występuje na ostatniej kondygnacji budynku. Pianką PUR łatwo wypełnić trudno dostępne przestrzenie, podczas gdy maty wełny należy dopasowywać do wnętrza.

Jaka wełna na strop drewniany?

Najlepszym rozwiązaniem będzie ocieplenie stropu drewnianego wełną celulozową poprzez wypełnienie nią przestrzeni pomiędzy belkami konstrukcyjnymi. Dla uzyskania skutecznej warstwy izolacyjnej dobrze jest zdecydować się na ocieplenie drewnianego stropu zarówno od dołu, jak i od góry.