Kwas azotowy

Kwas Azotowy wykazuje bardzo dużą aktywność chemiczną, dysocjuje całkowicie nawet pod wpływem niewielkich ilości wody. Kwas azotowy i jego związki – przede wszystkim sole – wykazują silne działanie utleniające. Reaguje bardzo gwałtownie z większością białek, dlatego jest powszechnie stosowany w przemyśle spożywczym, jako uniwersalny środek myjąco - dezynfekujący. Niestety ze względu na silne właściwości utleniające powoduje gwałtowną korozję większości niezabezpieczonych metali, co znacznie ogranicza jego stosowanie w tym zakresie.

Szczególnie chętnie używany w mleczarniach, browarach, wytwórniach soków i innych zakładach gdzie procesowi mycia i dezynfekcji poddaje się zamknięte linie technologiczne do pasteryzacji i homogenizacji płynów i układów koloidalnych. Linię technologiczną zalewa się niewielką ilością kwasu azotowego. Kwas przetłacza się przez zamknięty układ. Usuwa on wszelkie pozostałości po produkcie pozostawiając za sobą jałową, wysterylizowaną powierzchnię. Przed kolejnym rozruchem technologicznym tak dezynfekowaną linię zobojętnia się poddając płukaniu wodnym roztworem wodorotlenku sodu – ługiem sodowym. 

Ponadto, kwas azotowy znajduje zastosowanie w przemyśle chemicznym jako surowiec do syntez chemicznych, jako surowiec w przemyśle farmaceutycznym, do produkcji barwników, lakierów, tworzyw sztucznych i nawozów azotowych. Jego sole wykorzystywane są w przemyśle zbrojeniowym i pirotechnice, ze względu na silne właściwości utleniające.

Kwas azotowy (V) w żargonie często błędnie nazywany azeotropem – azeotrop to mieszanina substancji chemicznych pozostających w równowadze termodynamicznej z parą nasyconą, dla roztworu wodnego kwasu azotowego stężenie takie to 65 % jednak utarło się to niepoprawne określenie, nazywają kwas azotowy mianem Azeotropu.